NE2V13003 Letterkunde Nederlands III: Middeleeuwen (NL): Zoekstrategie

Voor een effectieve zoekstrategie kun je jezelf 4 vragen stellen:

1.    Wat zoek ik?
a. Over welk onderwerp zoek je informatie?
b. In welk type document kun je die informatie vinden?
Formuleer dan een goede zoekvraag met de meest geschikte zoektermen.

2.    Waar zoek ik? 
Kies de geschikste databank/catalogus/website en die keuze is weer afhankelijk van het antwoord op vraag 1a en b. De bibliotheek geeft per vakgebied toegang tot zoeksystemen.

3.    Hoe zoek ik?
a. Zoek efficiënt: gebruik relevante zoektermen in de juiste combinatie en benut de functionaliteit van de databank/zoekmachine;
b. Er zijn verschillende zoekmethodes. De bibliografische/systematische methode (met zoektermen zoeken in wetenschappelijke zoekmachines) en de sneeuwbal/citatiemethode (uitgaan van iets wat je al hebt) zijn de belangrijkste. Hoe je deze methodes precies kunt inzetten, hangt af van de mogelijkheden die het zoeksysteem biedt.

In de LibGuide Zoekstrategie lees je meer over het opzetten van een zoekstrategie.

4.    Hoe selecteer/beoordeel ik?
a. Geeft de gevonden informatie antwoord op je onderzoeks(deel)vraag en
b. Is de kwaliteit van deze informatie goed?
Ga voor antwoorden op deze vragen naar de LibGuide Bronnen evalueren.

Het bedenken van de juiste zoektermen is een van de belangrijkste onderdelen van je zoekstrategie.

Ga bij elk onderdeel van je zoekvraag op zoek naar de bijbehorende termen. Denk hierbij aan:

• ​synoniemen (trouwerij / bruiloft)
• bredere termen (universiteit / hoger onderwijs)
• smallere termen (kinderen / kleuters)
• verwante termen (training / coaching)
• antoniemen (termen met een tegenovergestelde betekenis, zoals ouder en kind of ziek en gezond)
• personen en instanties die belangrijk zijn voor je onderwerp
• termen die iets zeggen over tijd en ruimte (bijv. periodes, eeuwen, plaatsnamen, landen) 

Denk bij elk van deze termen ook aan de verschillende woordvormen:

• bijvoorbeeld enkelvoud / meervoud 
• werkwoordvervoegingen
• zelfstandig / bijvoeglijk naamwoord e.d.)
• spellingsvarianten (labor / labour)
• gebruikte afkortingen
• vertaling naar voor onderwerp en vakgebied relevante talen

​Corrigeer je zoektermen naar aanleiding van wat je tegen komt in je zoekresultaten. Als je dit van het begin af aan doet zie je snel welke (nieuwe) termen de juiste resultaten opleveren en welke niet. Herhaal dit zolang als nodig.

Je hoeft niet alles zelf te verzinnen. Maak gebruik van hulpmiddelen:

• woorden uit een verkenning op bijvoorbeeld Wikipedia
• woorden uit de zoekresultaten van zoekmachines
• woorden uit reeds gevonden bronnen, bijvoorbeeld door de auteur meegeleverde trefwoorden (author keywords)
• woordenboeken
• thesauri (overzichten van geselecteerde woorden of concepten en hun onderlinge relatie binnen een bepaald interesse- of vakgebied, vaak aangeboden bij grote zoeksystemen)

Mindmapping is a nice technique  that can help you specify your research question. This video explains how.

Naast het zoeken met zoektermen in wetenschappelijke databases kan je ook nagaan welke publicaties in de bibliografie van een (recente) publicatie staan en zo van de ene naar de andere relevante publicatie gaan. Zoals een sneeuwbal die steeds groter wordt. 

Aangehaalde werken

• Kijk welke werken worden aangehaald in publicaties die je al gevonden hebt. Let op:
  • Op deze manier zul je alleen oudere publicaties vinden
  • Je zal vooral publicaties vinden die passen bij de argumentatie van de auteur.

Geciteerd door

• Kijk welke (nieuwere) publicaties een al gevonden werk aanhalen, bijv, de optie 'cited-by' in Google Scholar. Op deze manier:
  • Vind je meer recente publicaties
  • Vind je publicaties die voortbouwen of reageren op de publicatie die je al gevonden hebt.

Er zijn verschillende typen publicaties, die om verschillende redenen relevant zijn:

• boek (monografie): theorie, uitvoerig, reflecterend, contextueel, overzicht
• boek (bundel): case studies, theorie
• dissertatie: uitgebreid, bibliografie
• artikel (wetenschappelijk): onderzoeksresultaten, nieuw, peer review
• boekrecensie: bespreking en beoordeling van een specifieke monografie
• woordenboek of encyclopedie: definities, feitelijkheden, theorie en beschrijvingen
• handboek: theorie, huidige staat van kennis, overzicht
• kranten en media: nieuws, meningen
• sociale media: nieuws, ideeën, discussie

Bronnen kunnen ook verdeeld worden in:

• primair: originele werken
• secondair: analyse/synthese/kritiek (van primaire werken)
• tertiar: synthese van of primaire en secondaire bronnen