Citeren: Verwijzen naar je bronnen

Als je gebruik maakt van de tekst, ideeën, onderzoeksdata, afbeeldingen of welke vorm van informatie dan ook van iemand anders, moet je altijd verwijzen naar de bron van die informatie (de oorspronkelijke publicatie), ongeacht waar die vandaan komt. Je bron kan bijvoorbeeld een artikel uit een wetenschappelijk tijdschrift zijn, of een scriptie, een congresverslag of een publicatie op het internet.

Citeerregels geven aan hoe gebruikte literatuur in de tekst, eventuele voet- of eindnoten en de literatuurlijst (ook wel bibliografie genoemd) moet worden genoteerd. De regels liggen vaak vast in een zogenaamde citatiestijl.

Hoe je verwijzingen en referenties eruit zien hangt dus af van de citatiestijl die je kiest of moet gebruiken (zie de pagina Citatiestijlen).

Informeer bij je opleiding of docent welke stijl je moet gebruiken of welke stijl het meest geschikt is voor jouw situatie. Je kunt ook zelf op zoek naar een specifieke citatiestijl, bijvoorbeeld die van een bepaald tijdschrift.

Een referentie naar een tijdschriftartikel bevat meestal:
Auteur(s), titel van het artikel, titel van het tijdschrift, jaar van uitgave, jaargang en/of aflevering en paginering.

Een referentie naar een boek bevat meestal:
Auteur(s), de titel van het boek, jaar van uitgave, (soms) de plaats van uitgave en de naam van de uitgever.

Een referentie naar een artikel/hoofdstuk uit een samengesteld boek (elk hoofdstuk een andere auteur onder redactie van één of meerdere personen, ook wel bundel of edited volume genoemd) bevat zowel gegevens over het specifieke hoofdstuk als die van het boek als geheel. De gegevens van het specifieke hoofdstuk worden als eerste vermeld:
Auteur(s) van het hoofdstuk, jaar van uitgave, titel van het hoofdstuk, het woordje 'In' gevolgd door de gegevens van het boek als geheel (incl. redactie) en tot slot de paginanummers van het hoofdstuk.

Een referentie naar een online publicatie zal naast de bovengenoemde informatie ook een verwijzing bevatten naar de locatie waar de bron te vinden is, bijvoorbeeld door middel van een URL (Uniform Resource Locator) of een DOI (Digital Object Identifier).

• Of je nu wel of niet een formele set van citeerregels (citatiestijl) hanteert, het uitgangspunt is altijd:
  • ​Volledigheid: noteer in je literatuurlijst alle informatie die nodig is om de bron (in de versie/editie zoals jij deze hebt gebruikt) te vinden
  • Eenduidigheid & consistentie: noteer dezelfde soorten bronnen op consequente wijze
• Houd je aan de citatiestijl aanbevolen door je opleiding of docent
• Maak als je veel gaat verwijzen gebruik van een programma voor het beheer van je literatuur(referenties), zoals RefWorks, EndNote, Mendeley, Papers, Zotero; dat bespaart tijd
• Je hoeft geen bronvermelding te geven bij je eigen (originele) ideeën en bij algemeen bekende feiten, zoals: water bestaat uit twee waterstofatomen en één zuurstofatoom
• Vanzelfsprekend neem je nooit zonder controle een citaat of verwijzing over uit een andere publicatie

Referentie- of literatuurbeheer is het systematisch verzamelen, bewaren en ordenen van concrete bronnen en/of bibliografische gegevens (referenties) van bronnen, doorgaans ten behoeve van (her-)gebruik op een later tijdstip.

Er zijn veel manieren om literatuur en referenties te bewaren en te ordenen:

• Papieren kopie bewaren
• Download van full text publicaties bewaren
• Favorieten opslaan in je browser
• Lijst maken in bijvoorbeeld Word of Excel
• Gebruik maken van specifieke software zoals RefWorks, EndNote, Mendeley, Papers, Zotero en vele andere

Belangrijke toepassingen van programma's zoals als RefWorks, EndNote, Mendeley, Papers, Zotero zijn:

1. Verzamelen en bewaren van bibliografische gegevens van je bronnen
2. Raadplegen van je bronnen: via een opgeslagen pdf, of via doorklikken naar een externe full text
3. Verwijzen naar bronnen in je eigen teksten (in meerdere stijlen)
4. Literatuurlijsten aanmaken (in meerdere stijlen)

Nuttige hulpfuncties:

• Ontdubbelen 
• Ordenen in mappen
• Labelen met tags
• Delen met anderen

Meer weten? Ga naar de libguide Referentiebeheer.