Als je eenmaal weet in welke zoeksystemen je wil gaan zoeken kun je daadwerkelijk aan de slag met je zoektocht naar geschikte bronnen. Hierbij kun je diverse zoekmethodes gebruiken.
Als je eenmaal zoekresultaat hebt bij een zoekactie kan het gebeuren dat je te veel of te weinig resultaten vindt. Je kunt dan een aantal technieken gebruiken om het zoekresultaat aan te passen.
In de drie boxen hiernaast vind je technieken die je kunt gebruiken bij het zoeken naar geschikte literatuur en het optimaliseren van je zoekresultaat.
1. een algemeen overzicht van 1a. zoektechnieken en 1b. zoekmethodes en wat te doen bij te veel of te weinig zoekresultaat
2a. zoektermen combineren, oftewel zoeken met AND, OR en NOT, plus 2b. Meerdere operatoren tegelijk gebruiken
3. extra informatie over zoektermen afbreken op de stam om in één keer meer variaties te vinden: trunceren
* (of soms ?) Door een asterisk achter de 'stam' van een woord te plaatsen ('trunceren') zoek je op alle mogelijke varianten waarin de woordstam gevolgd wordt door één of meer letters.
Bijvoorbeeld:
behavio* om in één keer te zoeken naar behaviour, behavior, behavioural, behavioral, behaviorism, ...
govern* zoekt op : government, governs, governmental etc.
Opbouw van je zoekactie:
In de speciale LibGuide Zoekstrategie lees je meer over zoekmethodes en zoektechnieken.
​Systematisch zoeken is met zelfgekozen zoektermen gaan zoeken in zoekmachines of databases die literatuur op een bepaald vakgebied (of in meerdere/alle vakgebieden tegelijk) doorzoekbaar maken (maar let op niet altijd zijn die bronnen ook voor jou toegankelijk), met de bedoeling zo veel mogelijk literatuur op dat onderwerp te vinden.
Sneeuwbalmethode: je zoekt op basis van een geschikt artikel dat je al gevonden hebt. Dus je zoekt bijvoorbeeld andere artikelen van diezelfde auteur of op trefwoorden die je in dat artikel tegen komt. Meest voorkomend is het zoeken in de literatuurlijst van een artikel dat je als geschikt beoordeeld hebt. Dit sneeuwbalzoeken gaat terug in de tijd naar oudere publicaties.
Citatiezoeken: hierbij zoek je bij een artikel op in welke andere artikelen dit artikel geciteerd wordt, bekijk je die artikelen en ga je (indien mogelijk) ook daarvan kijken wie dit artikel geciteerd heeft, etc. Dan ga je vooruit in de tijd naar nieuwere artikelen. Hou er wel rekening mee dat een recent gepubliceerd artikel nog geen of weinig citaties kan hebben. Citatiezoeken doe je in speciale citatieindexen als Web of Science en Scopus, maar het kan ook in Google Scholar.
Zoek meer artikelen van dezelfde auteur: een auteur publiceert vaker over hetzelfde onderwerp. Zoek de auteur eens op in verschillende databases of in Google (profielpagina, ResearchGate).
Een voorwaarde voor succesvol zoeken is het gebruiken van de juiste zoektermen.
Algemene tips:
Denk daarbij ook aan alle verschillende soorten termen:
Denk bij elk van deze termen ook aan de verschillende woordvormen (vervoegingen, enkelvoud, meervoud e.d.), spellingsvarianten (behavior en behaviour bijv) en eventuele afkortingen.
Je hoeft niet alles zelf te verzinnen. Maak gebruik van hulpmiddelen:
In de speciale LibGuide Zoekstrategie vind je meer over zoektermen bedenken.
Als je in een zoekactie meer dan één zoekterm gebruikt zoeken bijna alle zoeksystemen naar documenten waar alle genoemde termen in voorkomen. Wil je iets anders dan moet je dat zelf aangeven met zogenaamde operatoren (het zgn Booleaans zoeken)
De operatoren die je meestal kunt gebruiken zijn:
AND: alle termen moeten voorkomen. Hiermee combineer je verschillende aspecten van je onderwerp.
Voorbeeld:
televisiekijken AND gedragsstoornissen AND kinderen
OR: minimaal één van de termen moet voorkomen. Hiermee kun je verschillende varianten en woordvormen van één aspect van je zoekvraag combineren.
Voorbeeld:
youth OR youngsters OR adolescents OR ...
husband OR partner OR spouse OR ...
woman OR women OR female OR ...
NOT (of ook wel AND NOT): de term mag niet voorkomen (liever niet te vaak gebruiken, je kunt niet altijd overzien wat je allemaal uitsluit).
Voorbeeld:
mode NOT kleding
Exact phrase: "... ...": termen moeten in exact deze volgorde voorkomen.
Voorbeeld:
"social media"
LET OP! Operatoren en de betekenis van operatoren kunnen verschillen per database.
Net als in wiskundige vergelijkingen is het mogelijk om operatoren te combineren. In het kort komt het er op neer dat je alle zoektermen (synoniemen, spelwijzen, afkortingen etc) die bij één bepaald onderdeel van je zoekvraag horen onderling combineert met OR en tussen haakjes bij elkaar zet, bijvoorbeeld:
(youth OR adolescents OR children)
Deze verzameling termen kan je dan weer met een AND relatie koppelen aan een andere verzameling of term, bijvoorbeeld:
(youth OR adolescents OR children) AND (dyslexia OR "reading disorder")
Achter de schermen:
In de zoekstring ‘youth OR adolescents AND poverty’ zal het systeem zoeken op het woord ‘youth’ of de combinatie ‘adolescents AND poverty’. Terwijl als je haakjes gebruikt zoals bij ‘(youth OR adolescents) AND poverty’ het systeem zal zoeken op zowel ‘youth AND poverty' als 'adolescents AND poverty'.