Als je je zoekwoorden hebt bedacht kun je aan de slag gaan met zoeken.
Je kiest een database (ook wel zoeksysteem of zoekmachine genoemd) en combineert je zoekwoorden om tot zo relevant mogelijk resultaat te komen.
In dit hoofdstuk lees je meer over databases en over het goed formuleren van een databasezoekvraag.
In opdracht 2 ga je aan de slag met je eigen zoekwoorden in twee door de opleiding gekozen databases.
Als je in een zoekactie meer dan één zoekterm gebruikt, zoeken de meeste zoekmachines naar documenten waar alle genoemde termen in voorkomen. Wil je zoektermen op een andere manier combineren? Dan moet je dat zelf aangeven met zogenaamde operatoren. Deze manier van zoeken wordt ook wel Booleaans zoeken genoemd (naar George Boole).
De operatoren die je meestal kunt gebruiken zijn:
Je kunt operators combineren, net zoals in wiskundige vergelijkingen. ‘AND’ gaat voor, behalve als je haakjes gebruikt om woorden die bij elkaar horen te groeperen:
(youth OR adolescent* OR "young adults") AND (bully* OR "peer harassment")
LET OP! Operatoren en wildcards kunnen verschillen per zoeksysteem.
Andere zoektechnieken die je kunt gebruiken:
Hieronder een visualisatie van de voorbeeld zoekvraag naar 'kinship and property relations related to women'.
Binnen een element combineer je de woorden met OR, tussen de elementen zet je AND. Gebruik haakjes om de database duuidelijk te maken dat de OR woorden bij elkaar horen.
Check of alle mogelijke combinaties van woorden relevant materiaal opleveren. Bijvoorbeeld (kin AND inheritance AND gender) of (kinship AND property AND women).
De bronnen binnen het overlappende deel, in de rode cirkel, vormen je eindresultaat.
Uitgeschreven ziet het er zo uit:
(kinship OR kin) AND (property OR properties OR inheritance) AND (woman OR women OR gender OR female*).
Kijk in de box Zoektechnieken hoe je dat doet.
In deze opdracht ga je de gevonden zoekwoorden gebruiken in een zoeksysteem.
Er zijn heel veel zoekmachines/databases. In dit practicum vragen we jou om te zoeken in Scopus een grote multidisciplinaire database (waarin je ook heel goed kunt citatiezoeken) en Anthrosource, een kleine database die de collectie antropologische tijdschriften van de American Anthropological Society omvat.
Voor meer informatie over zoeksystemen zie de boxen Zoeksystemen voor Culturele Antropologie en Algemene zoeksystemen.
A. Gebruik operators (AND / OR) en eventueel wildcards (bijvoorbeeld trunceren met *), zie de box Zoektechnieken hiernaast, en ga zoeken in Scopus. Je kunt je hele zalles op 1 regel zetten (denk om haakjes en operators) of elk element op een aparte regel waarbij je de woorden en daarna de regels op de juiste manier combineert met OR en AND (zie ook de libguide Scopus.
Indien je wilt oefenen met Zotero: Voeg (mogelijk) relevante artikelen toe aan je Zotero map.
B. Doe hetzelfde in Anthrosource. Kies hier voor Advanced search om de aparte regels te gebruiken.
Voeg eventueel de gevonden relevante artikelen toe aan je Zotero map.
NB om referenties te kunnen importeren moet je wel Zotero open hebben staan.
Vul op het antwoordformulier de bronnen in bij de databsase waarmee je ze hebt gevonden. Voor jezelf kan het handig zijn om er ook een korte beschrijving aan toe te voegen.
Oefen je met Zotero? Lees dan hieronder hoe je je bronnen in Zotero zet.
Let op! Om referenties te kunnen importeren moet je Zotero open hebben staan!
Optie 1: vanuit de bron zelf
Als je online een artikel vindt, dan kun je de titelgegevens en (vaak) de full text opslaan met de Zotero browser extensie. Doe dit bij voorkeur vanuit het artikel zelf, dan neem je de meeste informatie (zoals samenvatting en keywords) mee.

Optie 2: vanuit een database of zoekmachine
Als je literatuur zoekt in een zoekmachine (Google Scholar, Web of Science, Scopus etc.) dan kun je ook de resultaten opslaan in Zotero met de browser extensie. Selecteer de publicaties die je wilt importeren in Zotero. Let op! Alleen als er een directe link naar een pdf in de bron aanwezig is, gaat deze automatisch mee naar Zotero. In onderstaand plaatje is dat alleen bij de eerste twee titels het geval. Wees je er ook van bewust dat je vanuit Google Scholar niet altijd de volledige titelgegevens meekrijgt. Controleer deze daarom altijd in Zotero.
NB. Komt een pdf niet direct mee, maar heb je die wel of vind je er later nog een? Sla de pdf dan eerst op op je computer en sleep de pdf dan naar de juiste plek. Je kunt ook een pdf toevoegen aan je (geselecteerde) item door op het Add attachment icoontje
(of rechtermuisknop) te klikken en te kiezen voor Add/Attach file.
In deze training geven we je niet de optie om zelf een database te kiezen. Als je later zelf aan de slag gaat kan je dat wel.
Bij de Universiteitsbibliotheek Utrecht bieden we jou een overzicht van (en toegang tot) de diverse zoeksystemen.die beschikbaar zijn bij de bibliotheek. Bekijk de lijsten per vakgebied of de hele lijst alfabetisch.
Afhankelijk van het door jou gekozen onderwerp kan je bijvoorbeeld kiezen voor een vakspecifieke database in de antropologie, psychologie, sociologie, genderstudies of religiewetenschappen, maar ook voor een interdisciplinaire database als Web of Science of Scopus.
Relevante antropologische zoeksystemen:
Verder kijken:
Naast vakspecifieke databases biedt de Universiteitsbibliotheek Utrecht ook toegang tot interdisciplinaire databases zoals:
Bij het kiezen van een systeem is het goed om je bewust te zijn van de voor- en nadelen van algemene zoeksystemen zoals Google en Google Scholar. Het voordeel is dat je er snel enorm veel in kunt vinden, het nadeel is echter dat er ook een heleboel niet bruikbare bronnen tussen zitten, je je zoekvraag niet altijd precies kunt formuleren en je een grotere kans hebt dat je resultaten niet voldoende wetenschappelijk verantwoord blijken te zijn.
Naast deze databases kun je ook gebruik maken van:
NB In de speciale LibGuide Zoekstrategie vind je meer informatie over zoeksystemen, de kwaliteit van verschillende systemen en wanneer ze te gebruiken.