Skip to Main Content
Universiteitsbibliotheek – LibGuides

EBM Literatuurbronnen: 7. Referentiebeheer

Het beheren van literatuurreferenties

Een systematische literatuurstudie levert vaak honderden, soms zelfs duizenden referenties op. Voor het beheer van deze referenties (opslaan, ordenen, ontdubbelen) kun je gebruik maken van een programma voor referentiebeheer (ook wel  'literatuurmanagement' genoemd). Voor de vier meestgebruikte programma's vind je hier een korte handleiding. Twee van de programma's zijn gratis, Mendeley (wel account verplicht) en Zotero. En twee zijn betaalde software pakketten die door de UU zijn aangeschaft, RefWorks en EndNote. Refworks is volledig online en kan ook in Google Docs referenties invoegen. EndNote is het meest robuust en betrouwbaar, zeker als het gaat om grote aantallen referenties.

 

EndNote, Mendeley, RefWorks en Zotero

Dit zijn de vier meest gebruikte programma's voor referentie management. Twee ervan zijn gratis beschikbaar, Mendeley (account verplicht) en Zotero (account optioneel). De andere twee zijn niet gratis maar aangeschaft door de bibliotheek en dus voor UU en UMCU beschikbaar.

Als je EndNote, Mendeley of Refworks wil gebruiken binnen de UMCU werkomgeving neem dan contact op met de UMCU helpdesk. Meer informatie hierover is beschikbaar op het UMCU Intranet. Let op: De Mendeley web importer kan niet gebruikt worden binnen de UMCU werkomgeving.

Het UMC Utrecht biedt op de computers in de computerleerzalen en het Studielandschap tevens het programma Reference Manager aan, dit is verouderd en wordt niet meer bijgewerkt. Wel is EndNote beschikbaar dat kan via het Software Center geinstalleerd worden. UU studenten kunnen die ook op hun eigen systeem installeren via MyWorkspace.

Steeds meer studenten en medewerkers werken met de gratis beschikbare programma's Mendeley (gratis - account verplicht) en Zotero (gratis, ook zonder account).

Meer info over Mendeley

Mendeley is een gratis beschikbaar programma voor literatuurmanagement en PDF-beheer, met goede synchronisatie tussen de desktop applicatie en de web interface, een ingebouwde PDF-reader en sociale functionaliteiten.

Een korte stapsgewijze introductie tot Mendeley is te vinden de LibGuide Reference Management.
Meer informatie over het importeren van grotere aantallen referenties uit PubMed en Embase vind je hier.

Mendeley biedt zelf ook uitgebreide help guides en support.

Vier referentietools op een rijtje

Er zijn meerdere tools voor het beheren van je referenties. 
De meest belangrijke kenmerken van de vier bekendste systemen staan hieronder op een rijtje.

Welke tool je ook kiest, je zit er niet voor eeuwig aan vast. Maar overstappen gaat niet altijd probleemloos. 
Je kunt eenvoudig je referenties meenemen naar een ander systeem. Maar het meeverhuizen van pdf's, notities en mappenstructuur is lastiger. Stap ook niet over terwijl je aan een groot paper of aan een boek werkt, de kans is groot dat je literatuurverwijzingen opnieuw in je tekst moet toevoegen.

 

EndNote

  • in licentie bij de UU en het UMC
  • combinatie van desktop programma en online platform
  • goed in het verwerken van grote aantallen referenties (bijv. voor systematic reviews)
  • goed in het toevoegen full text en updaten van referenties
  • mogelijkheden voor het delen van referenties met anderen
  • invoegtoepassing voor Word, maar niet voor Google docs
  • door de vele mogelijkheden kost het meer tijd om Endnote te leren gebruiken.
  • meer over Endnote

RefWorks

  • Let op: de licentie op Refworks voor UU en UMCU stopt. Na 31 december 2025 heb je geen toegang meer tot je Refworks account! We raden je aan een ander programma te kiezen
  • volledig 'webbased': geen lokale installatie nodig
  • goed in het samenwerken in groepen
  • goed in het verzamelen van referenties uit zoeksystemen via Direct export 
  • geen integratie met je browser voor snel toevoegen van gevonden publicaties.
  • invoegtoepassingen voor verwijzen in Word en in Google Docs.
  • meer over Refworks

Zotero

  • gratis te downloaden, open source systeem
  • lokale installatie én web-based versie mogelijk; goede synchronisatie
  • snel en eenvoudig referenties verzamelen vanuit je browser
  • slaat referentie en PDF op vanuit meeste online systemen
  • invoegtoepassingen voor verwijzen in Word, LibreOffice en in Google Docs.
  • meer over Zotero

Mendeley

  • gratis te downloaden (niet-institutionele versie)
  • voornamelijk gebouwd rond het werken met full-text bronnen
  • heeft een ingebouwde pdf-reader
  • beperkte gratis opslagcapaciteit 
  • vanaf september 2022 is het niet langer mogelijk om Mendeley Desktop en Desktop applicaties te installeren
  • Mendeley Reference Manager heeft geen betrouwbare, transparante manier om te ontdubbelen. Wij raden het gebruik van Mendeley voor gebruik in het onderzoek, zoals bij systematic reviews en meta-analyses, dan ook af. Kies in dat geval voor een andere referentie manager
  • meer over Mendeley