Om op zoek te gaan naar literatuur moet je kunnen zoeken op onderwerp, met behulp van trefwoorden.
Deze zoekmethode bestaat uit drie stappen: 1. een heldere zoekvraag formuleren; 2. zoekwoorden vinden; 3. met deze (gecombineerde) woorden gaan zoeken in een database.
Jullie hebben in de werkgroep al gekozen voor een thema of sociaal probleem.
Het eerste wat jullie nu moeten doen is jullie zoekvraag zo concreet en helder mogelijk opschrijven en vervolgens ga je bedenken welke onderdelen uit die zoekvraag het belangrijkste zijn. Denk hierbij aan doelgroep/populatie, het probleem, hoe en waar iets zich afspeelt etc (wie, wat, waar en hoe). Gebruik hiervoor je samenwerkdocument in Teams of Google Docs.
Lukt het even niet om in 20 minuten een definitieve zoekvraag te formuleren, ga dan gewoon verder met een nog niet helemaal perfecte vraag zodat je wel alle aspecten van een zoekstrategie hebt geoefend. Je kunt alles later (na dit practicum) herhalen met de juiste zoekvraag.
Soms zijn onderwerpen te algemeen om als zoekvraag bij het zoeken naar literatuur te gebruiken. Binnen een hoofdonderwerp moet je dan op zoek gaan naar kleinere thema’s en ook die eventueel nog toespitsen.
Afbakenen onderwerp: Beschrijf je onderwerp op een heldere, eenduidige manier. Hoe duidelijker of specifieker je je onderwerp kunt benoemen, hoe gerichter je kunt zoeken en hoe beter je kunt selecteren of gevonden artikelen relevant zijn of niet.
Hulpmiddel: Probeer een antwoord te vinden op de volgende 6 W-vragen:
Het is niet altijd nodig (of mogelijk) op alle vragen een antwoord te hebben.
Formuleer dan een heldere en specifieke zoekvraag.
Voorbeeld:
Als je gaat zoeken op 'jongeren en social media' vind je een stortvloed aan publicaties. Je moet je onderwerp dus specifieker formuleren.
Mogelijke afbakening:
Splits dan je zoekvraag op in elementen. Vraag je hierbij af van welke begrippen je woorden terug wilt vinden in je gevonden artikelen. De belangrijkste elementen van de voorbeeldvraag hierboven zijn:
De volgende stap is het bedenken van goede zoektermen bij de verschillende elementen van je onderwerp/zoekvraag.
Bij deze opdracht moeten jullie bronnen vinden op het gebied van de sociale wetenschappen. Hieronder verstaan we: sociologie, psychologie, pedagogiek, onderwijskunde, communicatiewetenschap of (culturele) antropologie (dus niet geschiedenis, economie of rechten). Wel toegestaan zijn interdisciplinaire sociaalwetenschappelijke artikelen, denk bijvoorbeeld aan artikelen op het gebied van sociale economie, sociale geschiedenis, sociale geografie, social health, etc.
In andere landen wordt vaak anders gedacht over wat sociale wetenschappen zijn. Economie of rechten worden daar soms ook als onderdeel van de sociale wetenschappen gezien. Hou daar rekening mee.
Let op! Je kunt de disciplinaire achtergrond van een tijdschrift niet altijd aflezen aan de titel. Bekijk altijd goed de website van een tijdschrift en de daar beschreven inhoud (scope, mission).