Pedagogische Wetenschappen bachelor Pedagogisch Practicum: Zoeken

1. Zoektechnieken
2. Meerdere operatoren tegelijk gebruiken
3. Boeken
4. Wat te doen bij te veel of te weinig resultaat
5. Opdracht 5

In de speciale  LibGuide Zoekstrategie lees je meer over zoekmethodes en zoektechnieken.

Lees eerst de informatie op deze pagina door.

Ga op zoek met je in opdracht 4 gekozen zoektermen in bijvoorbeeld PsycInfo, Web of Science of Scopus.

1. combineer twee of drie van jullie eigen zoektermen met AND
2. combineer dan dezelfde zoektermen met OR, zie je het verschil? Waar komt dat door denk je?
3. formuleer een zoekopdracht met behulp van trunceren, bijvoorbeeld child en child*. Zie je het verschil? Kan je bedenken in welke situaties dit handig is of juist niet?
4. ga dan met je zoektermen op zoek naar nieuwe en relevante literatuur voor je opdracht. Noteer tenminste één nieuw gevonden artikel op het formulier.
5. reflectie: Hoeveel vind je? Is de literatuur relevant? Vind je nieuwe of betere zoektermen? Verschilt het zoekresultaat per zoeksysteem?

Eindopdracht: Voor je eindopdracht moeten jullie, afhankelijk van de groepsgrootte, minimaal 10, 12 of 14 nieuwe artikelen gevonden hebben. 

Dit practicum, en de daarbij behorende opdrachten, richt zich op het zoeken naar tijdschriftartikelen, maar je kunt bij een literatuurstudie natuurlijk ook gebruik maken van boeken. Als je een geschikt boek vindt kun je die toevoegen aan je lijst, maar wel als extra bron niet ipv een artikel.

Een boek is vaak een diepgaande, wetenschappelijke studie over een bepaald onderwerp. Een dergelijke monografie bevat vaak overzichten en theorie en is het resultaat van jarenlang onderzoek. Het is zeer geschikt als eerste ingang voor een bepaald onderwerp, maar bevat niet altijd de laatste actualiteit of nuance van de wetenschappelijke discussie (in tegenstelling tot een wetenschappelijk artikel).

Boeken zijn te vinden via:

(voor papieren boeken)  zoek in Utrecht University on WorldCat voor het bezit van de Universiteitsbibliotheek Utrecht (UBU), het bezit van  alle Nederlandse bibliotheken en van veel internationale bibliotheken; beperk (limit) je zoekactie op 'gedrukte boeken/print books'

(voor elektronische boeken) zoek in Utrecht University on WorldCat naar het e-book bezit van de Universiteitsbibliotheek Utrecht (beperk op e-book en Utrecht University Library)*, verschillende Digitale bestanden van de UBU, Google Books, Europeana, Internet Archive, Project Gutenberg, Hathi Trust. 

Wil je meer weten? Kijk dan in de Libguide Zoekstrategie>Waar zoek ik boeken  .

* In Worldcat zul je ook e-books van andere bibliotheken kunnen vinden, maar daar heb je doorgaans geen toegang toe.

Als je in een zoekactie meer dan één zoekterm gebruikt, zoeken de meeste zoekmachines naar documenten waar alle genoemde termen in voorkomen. Wil je zoektermen op een andere manier combineren? Dan moet je dat zelf aangeven met zogenaamde operatoren. Deze manier van zoeken wordt ook wel Booleaans zoeken genoemd (naar George Boole).

De operatoren die je meestal kunt gebruiken zijn:

• AND: beide termen moeten voorkomen. Voorbeeld: mode AND Nederland
  
• OR: minimaal één van de termen moet voorkomen. Voorbeeld: mode OR trend OR hype
  
• NOT (of soms AND NOT): de term mag niet voorkomen. Voorbeeld: mode NOT kleding
  
• Exact phrase "...  ...": termen moeten samen en in exact deze volgorde voorkomen. Voorbeeld: "social media"
• Trunceren * : door een asterisk achter de 'stam' van een woord te plaatsen zoek je op alle mogelijke uitgangen. Voorbeeld: govern* om in één keer te zoeken naar government, governments, governed, governance, governmental enz. (werkt niet in Google)
• Maskeren/Wild cards: bijvoorbeeld een vraagteken (?) of hekje (#) kunnen gebruikt worden in plaats van een onbekend karakter. Voorbeeld: labo?r geeft resultaten met zowel labor als labour; of : wom#n geeft resultaten met zowel woman als women

Je kunt operators combineren, net zoals in wiskundige vergelijkingen. ‘AND’ gaat voor, behalve als je haakjes gebruikt om woorden die bij elkaar horen te groeperen:
(youth OR adolescent* OR "young adults") AND (bully* OR "peer harassment")

LET OP! Operatoren en wildcards kunnen verschillen per zoeksysteem.

Andere zoektechnieken die je kunt gebruiken:

• Trefwoorden van auteurs of van de makers van een zoeksysteem gebruiken
• Thesauri gebruiken: (vakspecifieke) overzichten van hoe vaktermen met elkaar samenhangen
• Veldspecifiek zoeken: aangeven dat je termen in een bepaald deel van de publicatie moeten voorkomen (titel, samenvatting, auteursnaam)
• Filters en 'limits' gebruiken: beperken van je resultaat door alleen publicaties met bepaalde kenmerken te selecteren (taal, publicatiejaar etc.)

Voorbeeld:

poverty OR "mental health" OR children levert meer zoekresultaten op, maar ze zijn wel minder relevant omdat je vaak maar 1 van de zoekwoorden in je eindresultaat terugvindt.

poverty AND "mental health" AND children levert minder resultaten op, maar ze zijn wel relevanter voor je zoekvraag omdat elk van de zoektermen in het eindresultaat voorkomt.

REGEL:

In combinatie wordt het zo:

(poverty OR low-income) AND "mental health" AND (child* OR youth OR adolescent*)
In het bruine gedeelte in de rode cirkel in de figuur hieronder zit je eindresultaat.

Net als in wiskundige vergelijkingen is het mogelijk om operatoren te combineren. In het kort komt het er op neer dat je alle zoektermen (synoniemen, spelwijzen, afkortingen etc) die bij één bepaald onderdeel van je zoekvraag horen onderling combineert met OR en tussen haakjes bij elkaar zet, bijvoorbeeld:
(youth OR adolescents OR children)
Deze verzameling termen kan je dan weer met een AND relatie koppelen aan een andere verzameling of term, bijvoorbeeld:
(youth OR adolescents) AND (dyslexia OR "reading disorder")

Achter de schermen:
In de zoekstring ‘youth OR adolescents AND dyslexia’ zal het systeem zoeken op het woord ‘youth’ of de combinatie ‘adolescents AND dyslexia’. Terwijl als je haakjes gebruikt zoals bij ‘(youth OR adolescents) AND dyslexia’ het systeem zal zoeken op zowel ‘youth AND dyslexia' als 'adolescents AND dyslexia'.

De volgende stap is het bepalen van welke van de door jou gevonden bronnen je gaat gebruiken, op basis van de relevantie en wetenschappelijkheid

• Maak je onderwerp minder specifiek (social media ipv Twitter). Of misschien is het onderwerp te recent (nog geen wetenschappelijke publicaties te vinden) of te plaatselijk (alleen Nederland)?
• Kijk of je de juiste spelling hebt gebruikt, zoek je wel in het Engels?
• Kijk in al gevonden artikelen, wikipedia of bijv.  nieuwsberichten  of er nog andere zoektermen (vaktermen, begrippen, synoniemen) zijn die in jouw vakgebied gebruikt worden voor (ongeveer) hetzelfde onderwerp? Die kan je combineren met OR, dan krijg je zowel titels met de ene zoekterm als titels met de andere zoekterm (bijvoorbeeld:  youth OR adolescents OR young adults). Vind je later nog meer geschikte termen dan kun je die weer toevoegen
• Een andere optie is trunceren: dwz van je zoekwoorden een gemeenschappelijke stam gebruiken met een sterretje erachter. Bijvoorbeeld: govern* zoekt op : government, governs, governmental etc.
• Gebruik meerdere zoeksystemen. Ze zijn allemaal anders. De een bevat meer artikelen of boeken dan de ander of ze richten zich op een bepaalde (deel)discipline die ook interessant kan zijn voor je zoekvraag (bijv. criminologie of economie)
• Gebruik een andere zoekmethode (zoals citatiezoeken)

• Je kunt je onderwerp nog verder afbakenen. Dit is afhankelijk van je zoekvraag uiteraard, je kunt je misschien beperken tot een deelonderwerp (bijv. vandalisme ipv criminaliteit), geslacht, leeftijd of etniciteit.
• Let er goed op dat je je zoektermen combineert met AND ( de ene term ÉN de andere term) (in de meeste zoeksystemen  kan dat, maar let op! niet in Google). Dan zoek je op het vóórkomen van meerdere zoektermen tegelijkertijd in één document en krijg je niet artikelen die maar 1 van de gevraagde zoektermen bevatten
• Daarnaast kun je gebruik maken van de filters in een zoeksysteem (zoals bijv. Scopus) zoals beperken in tijd (publicaties vanaf 2010) of documenttype (alleen artikelen), subject area (bijv social sciences, psychology)  of taal (alleen Engels).
• Je kunt ook zoekwoorden tussen aanhalingstekens zetten. Als je zoekt op “Social media” tussen aanhalingstekens dan vind je dus alleen publicaties die ook echt exact deze beide zoekwoorden in combinatie bevatten.
• De sorteervolgorde aanpassen kan helpen met het overzicht krijgen: bekijk of je zoeksysteem op relevantie kan sorteren, of probeer eens te sorteren op publicatiejaar of aantal citaties.