Pedagogische Wetenschappen: Plagiaat, citeren en verwijzen

Bij het schrijven van een scriptie of paper maak je bijna altijd gebruik van werk van anderen. Het is belangrijk correct te verwijzen naar de bronnen die je aanhaalt. Je kunt je bronnen citeren,maar ook parafraseren of samenvatten.

Het hergebruik van materiaal zonder bronvermelding wordt plagiaat genoemd. Zie ook de UU studentensite.
Het is binnen de wet toegestaan delen van teksten aan te halen zonder dat het als plagiaat wordt gezien mits je dat doet met een een correcte bronvermelding (zie volgende pagina over verwijzen in de tekst en de pagina erna over verwijzen in de literatuurlijst). 

Meer informatie over citeren en parafraseren (en citatiestijlen) vind je in de speciale LibGuide Citeren .

Citeren is het letterlijk overnemen van een tekst (of een afbeelding) uit een publicatie (een citaat).

Voorwaarden citeren
Citeren is toegestaan, mits aan alle onderstaande voorwaarden is voldaan:

• De bron is op de juiste manier vermeld
• Het citaat is letterlijk (ongewijzigd) overgenomen
• Het begin en einde van het citaat is duidelijk aangegeven (bijv. met aanhalingstekens of het citaat laten inspringen)
• Het citaat is relevant voor je betoog en het mag slechts een klein onderdeel uitmaken van het werk. Het mag niet alleen ter verfraaiing van je werk dienen

Waarvoor gebruik je citaten?
Een citaat gebruik je om een punt te verduidelijken, of als je de oorspronkelijke formulering van een ander wilt analyseren.

Waar moet ik op letten bij citeren?
Je mag een citaat niet gebruiken als vervanging van je eigen tekst. Je verslag mag dus nooit bestaan uit aan elkaar geplakte citaten. Dat is plagiaat, ook als je wél naar de bron verwijst!

Let er bij citeren op dat je het citaat niet uit de originele context haalt. Als het citaat bijvoorbeeld ironisch bedoeld is, moet dat duidelijk blijken als je citeert. Je moet dus altijd citeren in overeenstemming met de oorspronkelijke bedoeling van de oorspronkelijke auteur.

Hoeveel mag ik citeren?
Hoeveel je precies mag citeren is afhankelijk van het doel waarmee je citeert en van de lengte van de brontekst. Het is moeilijk om daar duidelijke regels voor te geven. Soms is één regel voldoende, een andere keer heb je een hele alinea nodig. Als vuistregel kun je aanhouden dat voor elke regel die je citeert je zelf twee regels probeert te schrijven waarin je het citaat bespreekt.

Als je passages uit de tekst van iemand anders in eigen woorden probeert weer te geven noem je dat parafraseren. Hierbij probeer je de strekking van een passage uit de oorspronkelijke tekst te behouden zonder die tekst letterlijk te kopiëren (zoals bij citeren).

Bij parafraseren is het belangrijk dat je de ideeën van de ander echt in je eigen woorden omschrijft. Alleen een paar woorden veranderen, of de zinsvolgorde omgooien, is niet voldoende. Dat wordt ook als plagiaat beschouwd. Je kunt de tekst van de ander dan beter letterlijk citeren en je eigen ideeën daarop laten volgen.

Bij een samenvatting geef je een beknopt overzicht van de inhoud van of de ideeën uit (een deel van) een bron. Hierbij geef je de belangrijkste en meest relevante informatie uit die bron in eigen woorden weer. Een samenvatting is (meestal) aanzienlijk korter dan de originele tekst. 

Parafraseren en samenvatten is toegestaan, mits aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• De bron is op de juiste manier vermeld (ook als het een internetbron is)
• Er duidelijk aangegeven is wat jouw eigen ideeën zijn en wat je van een ander hebt overgenomen

Op de onderliggende pagina's vind je meer informatie over het verwijzen naar je bronnen in APA stijl.

Bekijk deze video van de Universiteit van Bolton (3 minuten).
Zie ook de UU studentensite

Note: De UU gebruikt de plagiaatchecker Urkund